22 april, interne discussiemiddag over Oekraïne

Binnen links, en ook binnen de Socialisten wordt er verschillend gedacht over de houding van socialisten ten aanzien van de oorlog in Oekraïne. Het bestuur vindt het belangrijk dat we hierover met elkaar inhoudelijk over in discussie gaan. Het is volgens het bestuur erg belangrijk dat we deze discussie inhoudelijk goed voorbereiden en willen daarom iedereen vragen zijn visie hierop duidelijk te maken zodat we, inclusief alle nuances, met elkaar inhoudelijk de discussie kunnen aangaan. Meerdere Socialisten hebben een schriftelijke bijdrage geleverd. Het Intern Bulletin met deze bijdragen kun je opvragen bij: contact@socialisten.org.

Hier een overzicht van vier binnen links opgemerkte posities met betrekking tot de sinds 24-2-2022 permanent woedende oorlog tussen Rusland en Oekraïne:
1.     Solidariteit met het Oekraïense volk.
2.     Begrip voor angstig en andersdenkend Rusland.
3.     Een actief vredesstreven, stop de oorlog.
4.     Afzijdigheid uit deze imperialistische oorlog.

1. Met de stroom mee partijkiezen voor de in veler ogen meest sympathieke partij. Solidariteit met het wreed aangevallen volk van Oekraïne, dat zich verdedigt tegen een imperialistische en conservatieve dictatuur. Dat is niet alleen het meerderheidsstandpunt in de publieke opinie maar ook het standpunt van socialisten die partij willen kiezen voor het volksverzet dat moet winnen. In de visie is en die strijd van de Oekraïners tegen Rusland vergelijkbaar met het verzet van Indonesië tegen Nederland, Algerije tegen Frankrijk, Vietnam tegen Amerika, Angola tegen Portugal. En van de Zuid-Afrikanen tegen de apartheid of het Europese verzet tegen de fascistische bezetters in de jaren 1940-1945. Het gaat om verenigde strijd tegen het absolute kwaad. Dan ga je niet op zoek naar wat er mogelijk mis is aan de gekozen voorkeurspartij. Dat Oekraïne niet door links wordt geregeerd, dat vakbondsrechten onder druk staan, dat de wapenindustrie profiteert, dat de NAVO zich volop inzet wordt allemaal niet mooi gevonden, maar doet niets af aan het feit dat Oekraïne verdient te winnen. Voorstanders van deze lijn vinden dat Oekraïne het recht heeft wapens te halen waar ze kan en dat dit ook een revolutionair marxistisch standpunt kan zijn, heel goed te verdedigen vanuit de visie van Lenin en Trotsky.
   
2. Dwars partijkiezen voor de in veler ogen meest onsympathieke partij. Begrip voor de publieke opinie binnen een Rusland dat zich bedreigd voelt door een NAVO-omsingeling en de westerse pogingen tot wereldheerschappij. Het westen heeft deze oorlog zelf over zich afgeroepen door de NAVO steeds verder uit te breiden naar het oosten door opname van staten die tot 1991 tot de groot-Russische invloedssfeer behoorden. NAVO en EU wilden jarenlang Rusland buiten hun eigen samenwerking houden maar wel alle voormalige volksrepublieken en voormalige deelstaten van de Sovjet-Unie opslokken. 70% van de Russen lijkt hun staatsvisie op de
   onvermijdelijkheid en gerechtvaardigdheid van deze oorlog te delen. Dat Poetin zich door zijn ‘zelfverdedigingsoorlog’
   binnenslands populair heeft gemaakt kan geen verbazing oproepen. Dit standpunt horen we bij links veel sterker in andere
   Europese landen dan in Nederland, vooral bij mensen die vanouds de Sovjet-Unie bewonderden. Hier horen we zoiets voornamelijk bij populistisch rechts, dus Forum voor Democratie en in mindere mate de PVV. Die bewonderen autoritair en kortzichtig leiderschap en zijn altijd huiverig voor Nederlandse deelname aan multinationale samenwerkingsverbanden.
   
3. Een klassiek antimilitaristische benadering. Vredesactivisme heeft een traditie van verzet tegen de oorlog als geheel, liefst zonder openlijk partij te kiezen voor wie dan ook. Daarin ligt de nadruk op het feit dat deze oorlog eindeloos voortduurt, niemand volledig gelijk heeft en niemand kan winnen. Gevreesd wordt dat verdere wapenleveranties de oorlog alleen maar zullen verhevigen en verlengen, zonder een bevredigende uitkomst. Getwijfeld wordt aan het alsnog door Oekraïne kunnen terugveroveren van Krim en Donbas, waar vanouds veel inwoners zich meer Rus voelen dan Oekraïner. Daarom wordt gezocht naar vredesinitiatieven om snel een compromis te bereiken tussen Oekraïne en Rusland. Ook over nieuwe staatsgrenzen, volksreferenda onder de betrokken
   inwoners, en internationale garanties voor een Rusland dat zich bedreigd voelt. Voorstanders van die nadruk op snelle vrede
   krijgen wel van beide kanten het verwijt dat zij naïeve pacifisten zijn en handelen in het voordeel van de onredelijke vijand. Vaak
   horen zij het verwijt dat elk toegeven aan Russische eisen een verraad aan Oekraïne betekent, en dat alleen (van buiten af zwaar
   gesteund) Oekraïne zelf mag beslissen in welke mate het aan Rusland tegemoetkomt.
   
4. Een klassiek marxistische en revolutionaire anti-oorlog benadering. Deze oorlog gaat niet om de belangen van de arbeidersklasse en niet om een betere samenleving, maar alleen om een onderling belangenconflict tussen feodalen of kapitalisten. Wij moeten ons vooral niet gaan verbinden met een van de strijdende partijen. Sancties, logistieke ondersteuning en een toename van NAVO-wapenleveranties komen neer op het ondergeschikt maken van de belangen van de arbeidersklasse aan de belangen van onze eigen staat en het militaire bondgenootschap waar die deel van uitmaakt. Net als tijdens de wereldoorlogen worden nu weer mensen opgevorderd en meegesleept in het belang van machhebbers die kapitaalbezit en het verleden vertegenwoordigen. We kunnen beter een voorbeeld nemen aan de soldaten die toen uit de loopgraven klommen en zich met elkaar verbroederden. Zo’n oorlog is de onze niet. De vijand staat in eigen land! Steun geven aan wat de door ons afwezen NAVO nastreeft is slecht en zelfs schandalig. Wij moeten absoluut niet meedoen aan de bewapeningsroes en de bemoeizucht van de NAVO-lidstaten. De oplossing is ‘revolutionair defaitisme’, duidelijk maken dat deze oorlog geen nuttig doel dient en dat beide strijdende partijen fout zijn. Deze visie roept nog wat meer dan de antimilitaristische benadering het verwijt op van onverschilligheid voor het lot van de aangevallen partij, maar heeft het voordeel van het principiële gelijk.
   
   Kortom, we hebben iets te bespreken!

Verklaring bestuur De Socialisten omtrent uitspraken CP-bestuur
Omdat een verklaring van het bestuur van Communistisch Platform omtrent de oorlog in Oekraïne op de website van Communistisch Platform discussie heeft opgeroepen en het Communistisch Platform een belangrijke organisatie binnen De Socialisten is, hebben wij als bestuur een korte reactie hierop opgesteld. Het desbetreffende artikel is hier te lezen.

In dit artikel, dat het bestuur van Communistisch Platform in samenwerking met de Britse communistische organisatie CPGB-PCC heeft geschreven, worden enkele uitspraken over de oorlog in Oekraïne en verschillende posities binnen links ten opzichte hiervan gedaan. Één van deze uitspraken, en de uitspraak die de meeste reacties oproept, luidt als volgt: ‘Voor wat betreft de sociaal-imperialisten, ze hebben de scheidslijn van klassenpolitiek overschreden en hebben het doel van arbeidersinternationalisme verraden. Ze zijn verraders en onderkruipers (scabs). Ook al is het een tactische vraag om al dan niet in dezelfde organisaties als sociaal-imperialisten te werken, is het van vitaal belang om altijd duidelijke politieke demarcatielijnen tegen ze op te trekken.’

Dit statement is in de context van eerdere publicaties van CPGB-PCC te zien als een directe aanval op een deel van de leden van De Socialisten. Dit soort aanvallen schaadt het onderlinge vertrouwen en dit kan binnen de organisatie op korte of lange termijn grote problemen opleveren. Dit willen wij als bestuur voorkomen.

Wij willen benadrukken dat wij als bestuur, inclusief de bestuursleden die daarnaast ook lid zijn van het Communistisch Platform, geen leden van De Socialisten als ‘verraders’, ‘onderkruipers’ en dergelijke zien. Wij staan voor een open organisatie waar plek is voor een breed scala aan marxistische en andere socialistische stromingen die openlijk met elkaar in discussie kunnen gaan. Dergelijke discussie moedigen wij aan. Hierom willen we als bestuur benadrukken dat deze discussie over de inhoud gevoerd dient te worden, tussen kameraden, in plaats van elkaar als ‘verraders’ et cetera te bejegen. Met aanvallen zoals in dit punt van het Communistisch Platform wordt de discussie echter doodgeslagen.

Om deze redenen zal het bestuur contact opnemen met het bestuur van Communistisch Platform om te overleggen hoe we deze situatie op kunnen lossen. Tot die tijd willen wij nogmaals benadrukken elkaar respectvol te behandelen en discussies te voeren op inhoud.

Met kameraadschappelijke groet,
Het bestuur van De Socialisten.