Stemadvies verkiezingen Europees Parlement

Op 6 juni zijn de verkiezingen voor het Europees Parlement in Nederland. Bij de ontwikkeling van onze politieke organisatie is deelname nooit een overweging geweest. Verkiezingen zijn belangrijke politieke gebeurtenissen, waar we, ook als we zelf niet deelnemen, een positie over innemen. Daarom deze verklaring vanuit het landelijk bestuur van de Socialisten.

Standpunt de Socialisten over de Europese Unie en Europa

Als organisatie in opbouw bediscussiëren we momenteel ons programma, waarover we op ons 2e congres (15/16 juni in Utrecht) een besluit nemen. In het concept-voorstel staat centraal dat we de machtsovername door de arbeidersklasse in Nederland niet los kunnen zien van Europa, héél Europa. Niet alleen binnen de grenzen van de EU: we streven naar een onverdeelde vereniging van Europa, voor een Europese Democratische Republiek.

Ons uitgangspunt is het internationaal versterken van sociale rechten en democratie, ten behoeve van de versterking van de positie van de werkende klasse ten opzichte van kapitaal. Ten eerste dient de EU gedemocratiseerd te worden: Daarom moet het Europees Parlement volledige parlementaire rechten krijgen, waaronder het recht om wetten te maken, en moet de Europese Commissie worden omgevormd tot een uitvoerend comité van het Europees Parlement, zoals elke regering van een parlementaire democratie hoort te zijn. De Europese Raad moet worden opgeheven.

Binnen de EU is er nu een tegenstelling tussen Noord, Zuid en Oost. Met deze tegenstelling wordt de arbeidersklasse verdeeld. Alleen invoering van een gemeenschappelijk belastingstelsel, een gemeenschappelijk sociaal beleid en een gemeenschappelijk economisch beleid onder democratische controle, kan hier een einde aan worden gemaakt. Samenvoeging van de nationale schulden in een gemeenschappelijke Europese staatsschuld is daarom noodzakelijk en daartoe democratisch beheer van de Europese Centrale Bank, met nationalisatie van alle banken in Europa.

De Socialisten keert zich tegen Fort Europa, tegen pushbacks en voor het recht op naturalisatie voor iedereen die dat wil.

De meest zorgwekkende ontwikkeling van de EU is de ontwikkeling naar een politiek-militair-economisch blok, tegenover China, tegenover Afrika en de rest van het Globale Zuiden, met of zonder de VS. De belangen van de arbeidersklasse zijn internationaal, niet Nederlands of Europees. Deze blokvorming verhoogt de kans op oorlog. Oorlogen waarbij onze klasse als kanonnenvoer gebruikt zal worden, voor de belangen van het kapitaal.

We moeten ons als Europese arbeidersklasse dus sterker organiseren. Daarom pleiten we voor versterking van de Europese dimensie van het vakbondswerk door Europa-brede campagnes. Het Europees Verbond van Vakverenigingen moet hierbij hervormd worden van een lobbyclub in Brussel naar een strijdorgaan van de werkende klasse onder democratische controle van vakbondsleden uit heel Europa.

Blanco of niet stemmen?

Geen enkele politieke partij neemt deel aan deze verkiezingen met een programma dat grotendeels overeenkomt met ons programma. Toch willen we pleiten tegen blanco stemmen en niet stemmen. Dat we zelf niet deelnemen, en dus niet ons programma via verkiezingen kunnen voorleggen wil niet zeggen dat er reden kan zijn tot een boycot. Boycot kan een tactische keuze zijn, indien dat politiek te rechtvaardigen en daadwerkelijk iets oplevert voor de opbouw van de arbeidersbeweging. Daarvoor moet een boycot onderdeel zijn van de beweging. Daar is nu geen sprake van. 

Tegen militair-economische blokken

De tegenstelling wereldwijd is tussen arbeid en kapitaal. Als arbeidersklasse in Nederland hebben we meer gemeen met de arbeidersklasse in India, China of welk ander land dan ook, dan met het Nederlands of Europees kapitaal.

Zowel de Sociaal-Democratische fractie als de fractie van de Groenen in het Europees Parlement gaan volledig mee met dit blok-denken. Daartoe willen PvdA/GL het budget voor oorlogsvoering met 35% verhogen. Ook de Partij voor de Dieren pleit voor wapenleveranties aan Oekraïne, waarmee het huidige militaire blok van de NAVO versterkt wordt. Bij de Partij voor de Dieren mist in algehele zin een standpunt over de blokvorming in de wereld. Het gebrek aan diepere analyse over zaken als de NAVO of de verhouding met de VS, maakt dat een stem op Partij voor de Dieren voor ons niet te rechtvaardigen valt.

Klassenanalyse essentieel

Het programma van de SP is grotendeels problematisch. Meest in het oog springend is het ontnemen van het recht om hier te werken, vanuit andere delen van de EU, indien hun werkgevers geen werkvergunning hebben aangevraagd. Dit gaat niet uit van de problemen van migrantenarbeiders. De SP weigert om de kracht van de arbeidersklasse te erkennen, terwijl (Oost-Europese) arbeiders in distributiecentra hun recht opeisen. Ook het meegaan in het sluiten van migratiedeals is problematisch, niet alleen omdat ze de mobiliteit van de internationale werkende klasse ernstig beperken, maar ook omdat deze in de praktijk ondanks allerlei garanties leiden tot grove mensenrechtenschendingen. 

Desondanks: SP

Een anti-militaristisch geluid binnen het Europees Parlement is momenteel essentieel. Gezien het programma van SP of PvdD is dat van SP meer te verwachten. Dit blijkt het meest uit hoofdstuk 7 van hun verkiezingsprogramma, waarin ze de militaire blokvorming van de EU verwerpen, maar tegelijkertijd ook kritisch zijn op de huidige samenwerking met de VS en tegen een nieuwe Koude Oorlog met China zijn. Hierin zien wij een bredere analyse terugkomen, die wat ons betreft bij de PvdD ontbreekt. Daarom roepen wij op om op 6 juni te stemmen op de SP.

Stemmen voor welk parlement dan ook is slechts het begin. Ons werk is vooral buiten het parlement. Aan ons is de taak om het klassenbewustzijn in Nederland en Europa te verhogen. We moeten binnen de vakbeweging proberen om de arbeidersklasse bijeen te brengen. Op termijn moet dit leiden naar een Europese socialistische partij. Alleen zo kunnen we de macht van het kapitaal in Europa breken, en de Europese Unie omvormen naar een instituut dat de mensen dient in plaats van het kapitaal en de oorlogsindustrie.